Keuzetechnieken
Leestijd: 6 minuten
Uitvoertijd: minimaal 30 min
Inleiding
Keuzetechnieken worden gebruikt om onderbouwde keuzes te maken het ontwerpproces. Veel technieken geven daarbij inzicht in de sterke en zwakke aspecten van de ideeën en concepten.
Toepassing
Wat is het beste ontwerp? Hoe ga je nu vergelijken tussen twee of meer concepten? Er zijn twee soorten keuze technieken:
1. Kwalitatief (niet objectief meetbaar)
2. Kwantitatief (met meetbare gegevens)
Altijd geldt: kiezen doe je op je wensen. Eerst bekijk je of de concepten aan de eisen voldoen. Alle concepten die niet aan de eisen voldoen mogen niet gekozen worden. Die vallen so wie so af voor verdere uitwerking. Als je uit het aantal concepten goede kanshebbers hebt overgehouden die aan het hele PvE voldoen, dan kun je keuze technieken in gaan zetten. Hier volgt een beschrijving van 5 technieken.
Resultaat
Munitie voor het maken van een onderbouwde keuze. De vorm varieert per gekozen tool van sterk visueel (radar plot, Harris-profile) tot een score-matrix.
Keuzetechnieken worden gebruikt om onderbouwde keuzes te maken het ontwerpproces. Veel technieken geven daarbij inzicht in de sterke en zwakke aspecten van de ideeën en concepten.
Toepassing
Wat is het beste ontwerp? Hoe ga je nu vergelijken tussen twee of meer concepten? Er zijn twee soorten keuze technieken:
1. Kwalitatief (niet objectief meetbaar)
2. Kwantitatief (met meetbare gegevens)
Altijd geldt: kiezen doe je op je wensen. Eerst bekijk je of de concepten aan de eisen voldoen. Alle concepten die niet aan de eisen voldoen mogen niet gekozen worden. Die vallen so wie so af voor verdere uitwerking. Als je uit het aantal concepten goede kanshebbers hebt overgehouden die aan het hele PvE voldoen, dan kun je keuze technieken in gaan zetten. Hier volgt een beschrijving van 5 technieken.
Resultaat
Munitie voor het maken van een onderbouwde keuze. De vorm varieert per gekozen tool van sterk visueel (radar plot, Harris-profile) tot een score-matrix.
Voorbeelden
1. SpLorem Ipsum is simply dummy text of the printing and typesetting industry. Lorem Ipsum has been the industry’s standard dummy text ever since the 1500s, when an unknown printer took a galley of type and scru003cbru003eu003cbru003e
Stroomschema/tabel/extra visuele informatie
Techniek 1 – Stickeren
Kenmerken:
Mensen geven punten toe aan het concept waar ze het beste gevoel bij hebben.
Belangrijk om te beseffen. Het is niet te volgen wat de doorslaggevende factor was: Hoe weet je dat je de goede beslissing maakt?
Toepassing
Snel even het algemene gevoel polsen
Knoop doorhakken tussen “finalisten” (concepten die al meetbaar getoetst zijn en voldeden)
Kenmerken:
Mensen geven punten toe aan het concept waar ze het beste gevoel bij hebben.
Belangrijk om te beseffen. Het is niet te volgen wat de doorslaggevende factor was: Hoe weet je dat je de goede beslissing maakt?
Toepassing
Snel even het algemene gevoel polsen
Knoop doorhakken tussen “finalisten” (concepten die al meetbaar getoetst zijn en voldeden)
Techniek 2 – Filter
Kenmerken:
‘Wegstreep’ techniek (afvalrace tussen concepten)
Snel en stapsgewijs selecteren
Elk product op dezelfde criteria beoordeeld
Heldere methode: middenmoters vallen af
Toepassing
Wanneer bepaalde eisen veel belangrijker zijn dan andere.
Stappenplan
Vooraf: Zet eisen / wensen in volgorde van belang (Belangrijkste bovenaan)
Alle concepten beoordelen aan alle eisen (alle concepten die niet voldoen vallen af)
Alle concepten beoordelen aan wens 1 (alle concepten die niet voldoen vallen af)
Alle concepten beoordelen aan wens 2 (alle concepten die niet voldoen vallen af)
Doorgaan tot er een concept over blijft
Kenmerken:
‘Wegstreep’ techniek (afvalrace tussen concepten)
Snel en stapsgewijs selecteren
Elk product op dezelfde criteria beoordeeld
Heldere methode: middenmoters vallen af
Toepassing
Wanneer bepaalde eisen veel belangrijker zijn dan andere.
Stappenplan
Vooraf: Zet eisen / wensen in volgorde van belang (Belangrijkste bovenaan)
Alle concepten beoordelen aan alle eisen (alle concepten die niet voldoen vallen af)
Alle concepten beoordelen aan wens 1 (alle concepten die niet voldoen vallen af)
Alle concepten beoordelen aan wens 2 (alle concepten die niet voldoen vallen af)
Doorgaan tot er een concept over blijft
Techniek 3 – Wegen
Kenmerken
Overzicht, volledigheid…
Prioriteren is prettig een idee
Onderbouwing door score per wens
Toepassing
Vaak! Let op:
Heel tijdrovend
Middenmoters komen bovendrijven (scoren overal wat)
Lijkt wel heel weloverwogen (schijnzekerheid)
Stappenplan
Vooraf: Alleen concepten die aan eisen voldoen gebruiken voor weging
Geef alle wensen een weegfactor (bv. 1 t/m 5 …… 5 = belangrijkste).
Per wens alle concepten beoordelen (Rapportcijfers, hoe goed voldoet elk concept?)
Rapportcijfer wens x weegfactor = score concept.
Per concept alle scores optellen, geeft overzicht welk concept het beste is.
Techniek 4 – “Harris Profiel” / Radarplot
Kenmerken
Elk concept krijgt ‘score’ per eis (wens)
Score wordt visueel duidelijk gemaakt
Vergelijking oppervlakten geeft aan hoe goed concept scoort
Kenmerken
Overzicht, volledigheid…
Prioriteren is prettig een idee
Onderbouwing door score per wens
Toepassing
Vaak! Let op:
Heel tijdrovend
Middenmoters komen bovendrijven (scoren overal wat)
Lijkt wel heel weloverwogen (schijnzekerheid)
Stappenplan
Vooraf: Alleen concepten die aan eisen voldoen gebruiken voor weging
Geef alle wensen een weegfactor (bv. 1 t/m 5 …… 5 = belangrijkste).
Per wens alle concepten beoordelen (Rapportcijfers, hoe goed voldoet elk concept?)
Rapportcijfer wens x weegfactor = score concept.
Per concept alle scores optellen, geeft overzicht welk concept het beste is.
Techniek 4 – “Harris Profiel” / Radarplot
Kenmerken
Elk concept krijgt ‘score’ per eis (wens)
Score wordt visueel duidelijk gemaakt
Vergelijking oppervlakten geeft aan hoe goed concept scoort
Techniek 4 – “Harris Profiel” / Radarplot
Kenmerken
Elk concept krijgt ‘score’ per eis (wens)
Score wordt visueel duidelijk gemaakt
Vergelijking oppervlakten geeft aan hoe goed concept scoort
Toepassing:
Vaak!
Bij gelijkwaardig uitgewerkte concepten
Wanneer visuele ondersteuning keuze handig is
Let op: vooraf vaststellen score criteria is echt nodig!
Let op: er is een max aan het aantal wensen dat je visueel kunt opnemen
Stappenplan Harris profiel
Vooraf: Zet eisen / wensen in lijst en maak daarbij 4 punts score tabellen voor elk concept.
1. Geef scorecriteria aan per wens (wanneer is score -2, -1, +1, + 2).
2. Bereken alle scores per wens, en teken de bijbehorende vlakjes in de tabel.
3. Vergelijk de profielen van de concepten.
Zo kun je bekijken welke ‘overall’ het beste scoort
Stappenplan radar profiel
Vooraf: Kies belangrijkste wensen (max 8). Zet assenspin plot op, geef verdeling (score) aan.
1. Geef scorecriteria aan per wens (wanneer is score 1, 2, 3, 4, 5 etc.)
2. Bereken alle scores per wens, teken dit op de assen af.
3. Teken daarna de contour van de score
Vergelijk de profielen van de concepten
Zo kun je bekijken welke ‘overall’ het beste scoort
Kenmerken
Elk concept krijgt ‘score’ per eis (wens)
Score wordt visueel duidelijk gemaakt
Vergelijking oppervlakten geeft aan hoe goed concept scoort
Toepassing:
Vaak!
Bij gelijkwaardig uitgewerkte concepten
Wanneer visuele ondersteuning keuze handig is
Let op: vooraf vaststellen score criteria is echt nodig!
Let op: er is een max aan het aantal wensen dat je visueel kunt opnemen
Stappenplan Harris profiel
Vooraf: Zet eisen / wensen in lijst en maak daarbij 4 punts score tabellen voor elk concept.
1. Geef scorecriteria aan per wens (wanneer is score -2, -1, +1, + 2).
2. Bereken alle scores per wens, en teken de bijbehorende vlakjes in de tabel.
3. Vergelijk de profielen van de concepten.
Zo kun je bekijken welke ‘overall’ het beste scoort
Stappenplan radar profiel
Vooraf: Kies belangrijkste wensen (max 8). Zet assenspin plot op, geef verdeling (score) aan.
1. Geef scorecriteria aan per wens (wanneer is score 1, 2, 3, 4, 5 etc.)
2. Bereken alle scores per wens, teken dit op de assen af.
3. Teken daarna de contour van de score
Vergelijk de profielen van de concepten
Zo kun je bekijken welke ‘overall’ het beste scoort
Veelgestelde vragen
…
…
Externe links
…u003cbru003e…
Auteur: Anne van der Graaf